Łódka zakołysała się tak gwałtownie, że Erik upadł na kolana, opierając białe knykcie o boczny reling, a zimny strumień wody uderzył go w twarz. Przez uderzenie serca łódź zdawała się wisieć na krawędzi, gotowa wyrzucić go do czarnej wody. Pod nim coś ogromnego poruszało się z przerażającym zamiarem, a morze falowało w ślad za nim.
Potem rozległ się dźwięk; niski, jednostajny, nienaturalny. Wbił się w drewno, w jego klatkę piersiową, głębiej niż jakikolwiek zew wieloryba. Erik szarpnął gorączkowo za linkę rozrusznika, ale silnik tylko zakaszlał i zgasł. Kolejna fala podniosła się pod nim, unosząc skiff wysoko, przechylając go tak bardzo, że jego buty wypełniły się wodą morską. Był pewien, że tak to się skończy.
Przy trzecim pociągnięciu silnik ryknął. Wcisnął gaz do oporu, a ponton skoczył do przodu przez ciemność, parząc go w oczy. Za nim woda znów się wybrzuszyła, jakby coś goniło tuż pod powierzchnią. Erik nie oglądał się za siebie. Chwycił rumpel drżącymi rękami i popłynął w kierunku słabych świateł wioski, przekonany, że każda sekunda może być jego ostatnią.
Erik pływał na wodzie odkąd pamiętał. Jego ojciec nauczył go obsługiwać skiff, zanim jeszcze nauczył się prowadzić samochód, a teraz, po trzydziestce, rybołówstwo było jedyną pracą, której ufał, aby utrzymać jedzenie na stole. Nie był najbogatszym człowiekiem w wiosce, ale był stały, praktyczny i znany z przewracania oczami na dramaty.
Sama wioska była niewielka; ledwie trzysta osób mieszkających wzdłuż zniszczonego pogodą wybrzeża. Rdzewiejące ciężarówki stały wzdłuż drogi portowej, łodzie kołysały się na swoich cumach, a zapach oleju napędowego mieszał się z solą i wodorostami. Nie było tu wiele do roboty poza łowieniem ryb, rozmowami o łowieniu ryb i narzekaniem na ich ceny rynkowe. Właśnie dlatego najnowsza plotka rozprzestrzeniła się tak szybko.
Ludzie przysięgali, że w wodzie coś jest. Coś wystarczająco dużego, by wywrócić łodzie, coś, co odstrasza ryby i pozostawia sieci puste. Oczywiście nikt nie widział tego wyraźnie; zawsze był to “cień”, “kształt” lub “coś ogromnego pod łodzią”
Opowieści były na tyle spójne, że bardziej ostrożni rybacy pozostawali na lądzie. Rybacy zawsze byli przesądni i nie bez powodu; morze było niebezpieczną pracą, a człowiek, który nie szanował jego tajemnic, często nie wracał.
Erik tego nie kupował. “Daj spokój”, powiedział pewnego ranka chłopakom w portowej kawiarni, popijając tanią kawę z papierowego kubka. “Jeśli nie ma ryb, obwiniaj przełowienie lub złe prądy, a nie potwory morskie. To nie jest film” Kilku młodszych członków załogi roześmiało się, ale starsi mężczyźni patrzyli na niego bez przekonania.
Marta, która prowadziła ladę rybną na lokalnym targu, potrząsnęła głową, gdy się zatrzymał. “Śmiej się dalej, Erik. Następnym razem to ty się przewrócisz” Powiedziała to bez ogródek, jak ktoś, kto widział zbyt wiele wypadków na morzu. Uśmiechnął się, dotknął ronda swojej czapki i powiedział jej, żeby zostawiła mu miejsce na stole lodowym na jutrzejszy połów.
Prawda była taka, że jego poranna podróż była w porządku. Więcej niż dobrze, jego kosze były pełne przed południem. Wrócił do portu opalony i uśmiechnięty, wołając do każdego, kto go słuchał: “Wygląda na to, że potwór zapomniał mnie zjeść!” Kilku nastolatków klaskało sarkastycznie, ale większość odwracała wzrok. Nastrój na lądzie był zbyt ciężki na żarty.
“Nie pojawia się w ciągu dnia” – mruknęła później Marta, gdy ponownie mijał jej stoisko. “Pojawia się, gdy w nocy rozbrzmiewa kościelny dzwon. Wtedy Tomas zgubił swój sprzęt. Wtedy Anders powiedział, że poczuł, jak coś ciągnie go za wiosło”
Erik przewrócił oczami, ale poczuł niepokój. Nie dlatego, że jej wierzył, ale z powodu tego, jak ostrożnie to powiedziała, jakby samo morze mogło jej słuchać. Duma nie pozwoliła mu tego tak zostawić. A poza tym, jeśli wszyscy inni bali się łowić o zmierzchu, on miał wody tylko dla siebie. Mniej łodzi oznaczało mniejszą konkurencję, a może i pełniejsze sieci.
Jego ojciec zginął podczas sztormu wiele lat temu, a Erik dorastał wiedząc, że morze nie potrzebuje legend, by cię zabić. Ale wiedział też, jak radzić sobie samemu: jak utrzymać stabilną łódź na falach, jak odczytać ciemną plamę wody, zanim przerodzi się w falę. Ufał umiejętnościom, nie opowieściom.
Kiedy nadszedł zmierzch, odwiązał swoją łódź. Dzwon kościelny rozbrzmiał nad wioską, głęboki i ciężki. Większość ludzi zamknęła drzwi. Erik poprawił tylko pasek kamizelki ratunkowej, włączył latarkę i odpłynął. Silnik zaburtowy zakaszlał raz, po czym ustabilizował się, wynosząc go na otwartą wodę.
Morze wydawało się dziwne. Nie krążyły żadne mewy. Powierzchnia wyglądała na rozciągniętą, płaską, niemal sztuczną, jak staw, który nieruchomieje, zanim ktoś rzuci kamień. Zwolnił przepustnicę, pozwalając, by silnik zaczął cicho buczeć. Cisza gęstniała z każdym pokonanym metrem.
Wyłączył silnik nad półką, gdzie prąd zwykle przynosił śledzie. Jego latarka oświetliła blady krąg wody, plankton migał jak ładunek elektrostatyczny. Sieci zwisały luźno. Nic się nie poruszało. Wtedy skiffem wstrząsnęło. Nie od wiatru, ale od czegoś, co dotknęło łodzi wszędzie naraz: kadłuba, silnika, a nawet jego butów.
Niskie wibracje przeniknęły przez drewno do jego kości. Usztywnił się, kucnął nisko i wychylił przez burtę. Masywny cień przemknął pod nim. Był zbyt czysty, zbyt precyzyjny, nie przypominał wieloryba ani płaszczki.
Skiff przechylił się na bok, woda spiętrzyła się w fali, za którą nie było wiatru. Przez jedną przerażającą sekundę myślał, że się przewróci. Potem łódź opadła, grzechocząc, a woda znów stała się gładka.
Cień przemknął pod łodzią i w jednej chwili świat się przechylił. Łódź gwałtownie się przechyliła, jedna strona uniosła się, jakby niewidzialne ręce ją podważały. Erik upadł na kolana, chwytając obiema rękami burtę łodzi i walcząc o utrzymanie ciężaru ciała. Zimny strumień uderzył go w twarz. Przez chwilę był pewien, że wpadł do wody.
“Trzymaj się pionu – mruknął przez zaciśnięte zęby, choć słowa te brzmiały bardziej jak modlitwa niż rozkaz. Kadłub zatrząsł się ponownie, tym razem mocniej, a latarnia spadła z haka, kołysząc się szaleńczo. Rzucił się po rumpel, ale silnik zaburtowy zamilkł, pozostawiając go bezradnym i dryfującym.
Ogarnęła go panika. Szarpnął linkę rozrusznika, raz, dwa, trzy razy, każde szarpnięcie rozrywało mu ramię. Silnik zakaszlał, załapał na sekundę, po czym zgasł. Zerknął za burtę, na wpół spodziewając się zębów lub rozerwanej masy ciała, ale był tam tylko czarny połysk wody i słaby ślad wybrzuszenia poruszającego się pod spodem.
“Dalej, dalej – syknął, ponownie szarpiąc za linkę. Łódka zakołysała się gwałtownie, gdy kolejna fala podniosła się pod nią, bez wiatru, bez powodu, po prostu coś ogromnego poruszającego się w głębinach. Łódź przechyliła się tak daleko, że woda morska przelała się przez burtę, mocząc mu buty. Serce waliło mu w piersi. Jeśli się przechyli, będzie skończony.
W końcu silnik załapał. Z ogłuszającym rykiem powrócił do życia, wysyłając wibracje przez kadłub. Erik otworzył przepustnicę i skiff wyskoczył do przodu, dziobem wbijając się w ciemność. Za nim woda podniosła się jeszcze raz, a fala zakręciła nienaturalnie, jakby coś podążało tuż pod powierzchnią. Nie odważył się spojrzeć za siebie.
Światła wioski migotały na horyzoncie. Ręce bolały go od mocnego trzymania rumpla, a każde wstrząśnięcie łodzią wydawało się początkiem kolejnego uderzenia. Trzymał przepustnicę wciśniętą, silnik wrzeszczał, mała łódka trzęsła się, jakby miała się rozpaść.
Molo było coraz bliżej, ale Erik nie zwalniał. Wyłączył silnik dopiero wtedy, gdy płycizna pod nim zafalowała, wynurzając się mocno, aż kadłub uderzył o plażę. Nie zawracał sobie głowy wiązaniem łodzi. Przeskoczył przez burtę, potknął się na mokrym piasku i pobiegł sprintem w górę plaży.
Dopiero gdy nogi mu się ugięły, upadł twarzą w żwir, a jego płuca zadygotały jak miechy. Przewrócił się na plecy, wpatrując się w nocne niebo, sól szczypała go w oczy. Jego ciało drżało niekontrolowanie, adrenalina wciąż płonęła w jego żyłach.
Morze za nim było ciche, zwodniczo spokojne. Żadnego cienia, żadnego przebudzenia, nic, co świadczyłoby o tym, co właśnie przeżył. Gdyby ktoś go obserwował, pomyślałby, że jest pijany, zataczając się z łodzi i upadając jak głupiec. Ale Erik wiedział, co czuł. Coś ogromnego przepłynęło pod nim i przez chwilę próbowało go porwać.
Gdy leżał na piasku, jego umysł był oszołomiony. Co widział? Nie poruszało się jak żaden wieloryb, którego znał, a żaden sztorm nie tworzył tak celowych, tak silnych fal. W jego piersi wciąż szumiały głębokie wibracje, które przeszywały kadłub, dźwięk tak miarowy, że mógł być oddechem czegoś żywego.
Wmawiał sobie, że to już minęło, ale jego oczy pozostały utkwione w horyzoncie, czekając, aż morze znów się podniesie. Przez dłuższą chwilę leżał tam, piasek przyklejał się do jego mokrych ubrań, klatka piersiowa falowała, uszy wciąż brzęczały tym niskim szumem, który nie chciał zniknąć.
Nie ufał wodzie za sobą, nawet gdy się uspokoiła. Co kilka sekund szarpał głową w kierunku horyzontu, na wpół oczekując, że woda znów się podniesie. Adrenalina powoli odpływała, pozostawiając go drżącego.
Jego dłonie wciąż pachniały olejem, takim, jaki wyciera się z pompy zęzowej lub bloku silnika. Potarł je o piasek, próbując go zetrzeć, ale metaliczny posmak pozostał. To nie miało sensu. Morze tak nie pachniało.
W końcu zimno zmusiło go do wstania. Nogi mu się trzęsły i zataczał się na linii przypływu, aż dotarł do drogi. Przed nim wioska jarzyła się światłem latarni, rozrzucone okna żyły w ciemności. Chciał wślizgnąć się do domu niezauważony, wczołgać się do łóżka i nikomu nic nie mówić. Ale w tak małym miejscu zawsze ktoś widział.
Zanim dotarł do pierwszego rzędu domów, twarze już wyglądały z drzwi. Głosy niosły się w słonym powietrzu, niskie i rozbawione. Para nastolatków oparła się o barierkę przed kawiarnią, uśmiechając się szeroko. “Tam jest – zawołał jeden z nich. “Potwór zagonił go do domu!
Rozległ się śmiech, szybki i ostry. Erik trzymał głowę nisko, ale jego mokre buty zbyt głośno uderzały o chodnik, zdradzając go. Otworzyły się kolejne drzwi. Plotki rozchodziły się szybciej niż przypływ.
Marta wyszła z ganku z rękami na biodrach i fartuchem wciąż wilgotnym od pracy. “A nie mówiłam?” zawołała przez ulicę. “Morze nie kłamie. Kpiłeś z nas, Eriku, a teraz dostałeś swoją lekcję
“Niczego nie widziałem – powiedział zbyt szybko. Głos mu się załamał, zdradzając go. “Zwykła huśtawka. Prawie mnie przewrócił, to wszystko” To wywołało tylko więcej śmiechu. Ktoś mruknął: “Fala, która sprawia, że dorosły mężczyzna wczołguje się na plażę jak na wpół utopiony szczeniak”
Erik zacisnął szczękę i przepchnął się obok nich, zmuszając swoje ciało, by wyglądało stabilnie, mimo że jego nogi drżały przy każdym kroku. Ich spojrzenia podążały za nim przez całą drogę do kawiarni, gdzie zapach stęchłej kawy i smażonej ryby przylgnął do ścian.
Wślizgnął się na krzesło, starając się wyglądać swobodnie, choć jego ręce wciąż drżały, gdy sięgał po kubek stojący na ladzie. Mężczyźni w środku pochylili się do przodu, spragnieni jego opowieści. “Więc – powiedział jeden z nich – spotkałeś naszego potwora? Przez pokój przetoczył się śmiech.
Erik zmusił się do uśmiechu. “Jedyną rzeczą na zewnątrz była pusta woda” – skłamał. “Wszyscy słyszycie to, co chcecie usłyszeć” Oczy Marty zwęziły się. “Zabawne – powiedziała – jak pusta woda pozostawia człowieka białym jak kreda
Zignorował ją, łyknął kawy i po kilku minutach opuścił kawiarnię. Na zewnątrz noc była jeszcze zimniejsza. Szedł wąską drogą z powrotem do domu, ze sztywnymi ramionami, odtwarzając w myślach to spotkanie. Ten cień, tak prosty, tak celowy. Ta fala, wznosząca się z precyzją zamiast chaosu. A przede wszystkim ten szum.
To nie była pieśń jak u wielorybów, bez wznoszenia się i opadania, bez nawiedzających nut, które wyginały się i rozciągały. Był płaski, niezachwiany, jak coś zgrzytającego głęboko w ziemi. Wtedy powiedział sobie, że to oddech, jakieś masywne zwierzę przepychające powietrze przez swoje ciało, ale im więcej o tym myślał, tym mniej to pasowało. Żadne stworzenie nie poruszało się z taką regularnością.
Źle spał. Za każdym razem, gdy zamykał oczy, czuł, że skiff znów się przechyla, czuł, jak unosi go fala czarnej wody, słyszał, jak silnik chlupocze i zawodzi. Obudził się z trudem, przekonany, że cień powrócił, ale noc okazała się cicha.
Następnego ranka Erik zszedł do doku. Jego skiff stał nisko w wodzie, kołysząc się delikatnie wraz z przypływem. Gdy przykucnął, by sprawdzić swój sprzęt, coś przykuło jego uwagę, cienki połysk rozprzestrzeniający się po powierzchni, mieniący się w świetle słonecznym. Wypłynęła spod kadłuba, poruszając się z prądem.
Dotknął tego opuszkami palców i podniósł je do nosa. Zapach był ostry, oleisty, lekko metaliczny. To nie było morze, które znał. Żołądek mu się ścisnął. Gdyby inni to zobaczyli, twierdziliby, że potwór zostawił po sobie truciznę. Już słyszał, jak Marta zmienia to w kolejną historię.
Ale Erik nie był tego taki pewien. Żadna ryba, żaden sztorm, żadna żywa istota nie pozostawiła po sobie takiego śladu. Spojrzał na zatokę, której powierzchnia była spokojna i srebrna w porannym świetle. Z zewnątrz nieszkodliwa, a jednak nie mógł oprzeć się wrażeniu, że coś pod nią czekało, obserwowało, czekało na swój czas. Przed południem wioska znów tętniła życiem.
Pewien chłopiec przysięgał, że widział fale poruszające się nienaturalnie szybko w pobliżu falochronu, jakby coś długiego i ciemnego przemknęło obok. Pewien rybak twierdził, że jego pułapki zostały opróżnione w ciągu nocy, inny upierał się, że mewy zniknęły, ponieważ wyczuły bestię.
Strach szybko przerodził się w rytuał. Sól została rozsypana na drzwiach. Z okien zwisały amulety. Niektórzy przysięgali, że nie wypłyną ponownie, dopóki “klątwa” nie minie. Erik słuchał z zaciśniętą szczęką i nic nie mówił.
Kłótnia uczyniłaby go tylko większym głupcem w ich oczach. Wierzyli już, że widział potwora, niezależnie od tego, czy się do tego przyznał, czy nie. Dla nich jego potknięcie się na plaży było wystarczającym dowodem. Ale prawda była gorsza niż kpina.
Prawda była taka, że nie wiedział, co widział. Nie wiedział, co przepłynęło pod nim, wiedział tylko, że nie poruszało się jak wieloryb czy rekin i że żaden sztorm nie mógł wywołać takich fal. Jego duma podpowiadała mu, że to nie był potwór. Przeczucie mówiło mu też, że to nie było naturalne.
Ten szum. Ten oleisty zapach. To były jego wskazówki. Cienkie, delikatne, ale wystarczające, by nie mógł zasnąć w nocy, wpatrując się w sufit i odtwarzając to wszystko. Coś tam było prawdziwe, coś zbudowane, coś, co nie należało do niego. A Erik był jedyną osobą w wiosce, której zależało na odkryciu, co to takiego.
Wioska żyła dalej tak, jakby potknięcie się Erika na plaży wszystko potwierdziło. Szeptali teraz bardziej otwarcie, pewni, że potwór się ujawnił. Ludzie, którzy kiedyś łowili ryby podczas każdego przypływu, zaczęli odmawiać wypływania o zmierzchu. Niektórzy nie wypływali nawet o świcie, mrucząc o klątwach, które przylgnęły do wody.
Marta posoliła swój próg. Inni zawiesili amulety z drewna dryfującego i węzłów linowych, małe talizmany przeciwko temu, co czaiło się poniżej. W połowie tygodnia coraz mniej łodzi wypływało z portu. Sieci wisiały bezwładnie w dokach, susząc się bezużytecznie na słońcu.
Erik próbował szydzić z ich przesądów, nawet wymusić śmiech, ale brzmiało to pusto. Prawda była taka, że nie mógł przestać myśleć o tamtej nocy. Nie myślał o panice, ani nawet o szyderstwach, które po niej nastąpiły. To, co pozostało z nim, to dźwięk.
Ten niski szum wciąż nawiedzał jego klatkę piersiową, stały, jakby coś ogromnego oddychało pod nim. Wtedy wmawiał sobie, że to naturalne, jęk jakiegoś wielkiego ciała odsuwającego wodę na bok. Ale im częściej to odtwarzał, tym bardziej wydawało mu się to niewłaściwe. Zbyt równo.
No i była jeszcze sama woda. Następnego ranka morze w pobliżu szelfu wyglądało źle: miejscami śliskie, ze słabym tęczowym połyskiem, który rozprzestrzeniał się z prądem. Widział już olej na wodzie, pochodzący z nieszczelnych silników lub nieostrożnego tankowania, ale ten był inny. Większy, rozciągnięty jak film. Mewy nie chciały lądować w pobliżu.
Nie powiedział o tym innym. Dla nich byłoby to tylko kolejne piętno bestii. Lepiej było siedzieć cicho. Mimo to nie mógł zostawić tego w spokoju. Wieczorami chodził po klifach, wpatrując się w zatokę, gdzie szelf opadał do głębokiej wody. Przysięgał, że czuje go pod sobą, poruszającego się niezauważenie.
Pewnej nocy, stojąc na skałach, zauważył coś dziwnego. Linia bąbelków przełamała powierzchnię, schludna i równomiernie rozmieszczona, biegnąca w idealnej linii przez kilkanaście metrów, zanim zniknęła. Wstrzymał oddech i zamknął oczy. Bąbelki nie unosiły się w ten sposób, chyba że coś tam było, wydychało, wentylowało. Ale jakie stworzenie oddychało w linii prostej?
Mieszkańcy wioski zauważyli jego wędrówkę. Marta niejednokrotnie przyłapywała go po zmierzchu w pobliżu falochronu i karciła za kuszenie losu. “Będziesz pierwszym, którego zabierze, jeśli będziesz go wzywał” – ostrzegła. Nic nie odpowiedział. Prawda była trudniejsza do wyjaśnienia, nie wierzył w ich potwora, ale nie mógł zaprzeczyć, że coś tam było.
W miarę upływu dni napięcie rosło. Sieci coraz częściej wracały puste. Niektórzy twierdzili, że ryby zostały wypędzone. Inni przysięgali, że widzieli cienie zbyt duże, by mogły należeć do jakiejkolwiek ławicy. Kilku młodszych mężczyzn zasugerowało przeniesienie łodzi dalej na północ, dopóki nie minie, ale starsi rybacy odmówili. “Morze jest nasze” – warknął jeden z nich. “To coś nie należy do nas”
Erik stał się metodyczny. Każdego wieczoru, gdy inni zostawali w domu, siadał przy klifach lub spacerował brzegiem z notatnikiem w ręku. Na początku był to tylko instynkt; czuł szum o określonych porach, widział fale, gdy zatoka powinna być spokojna. Ale wkrótce pojawiły się wzorce.
O zmierzchu woda wybrzuszała się. Blisko północy słabe bąbelki ciągnęły się prostymi liniami po powierzchni. Tuż przed świtem mewy rozproszyły się, unikając określonego miejsca nad szelfem. Zapisywał wszystko: daty, godziny, warunki.
Wpisy zapełniały stronę za stroną, stanowiąc cichą obsesję, której nikt inny nie chciał zrozumieć. Po tygodniu był już pewien. Cokolwiek to było, pojawiało się regularnie, niemal rutynowo. To nie było stworzenie. To była dyscyplina. Maszyny.
Następnego ranka przyniósł swój notatnik do kawiarni, kładąc go na stole tak mocno, że kilka filiżanek zagrzechotało. “Obserwowałem”, oznajmił z napiętym głosem. “Pojawia się prawie o tej samej porze każdego dnia. Zmierzch. Północ. Świt. To nie jest przypadkowe. To nie jest dzikie. To zaplanowane.”
Pokój zamilkł na chwilę, zanim zaczęły się szyderstwa. Jeden z mężczyzn odchylił się do tyłu i parsknął. “Zaplanowane? Myślisz, że morze trzyma zegarek w kieszeni?” Inny zaśmiał się. “Teraz pisze bajki na dobranoc w książce. Ostrożnie, Eryku, potwór może to przeczytać i zapukać”
Nawet Marta potrząsnęła głową. “Myślisz, że możesz oswoić strach bazgrołami? Nie ma znaczenia, jak go ubierzesz. Morze zabiera kogo chce i kiedy chce” Ale Erik się nie zachwiał. Stuknął w notatnik zrogowaciałym palcem. “Jeśli tak będzie za każdym razem, to dziś wieczorem sami się o tym przekonacie.
Jeśli się mylę, to śmiejcie się do woli. Ale jeśli mam rację… – zawiesił zdanie. Mężczyźni mruknęli, wymieniając spojrzenia. Niektórzy przewracali oczami, inni poruszali się niespokojnie. W końcu odezwał się starszy rybak z siwym zarostem.
“Co w tym złego? Usiądziemy na brzegu, popatrzymy i udowodnimy mu, że się myli. Może wtedy się zamknie” Rozległ się niski chichot, na wpół zgodny, na wpół drwiący. Ktoś inny dodał: “Tak, niech się sam zawstydzi. Lepsze to niż słuchanie jego popisów”
Ale kilku skinęło głowami poważniej. Strach czy nie, ciekawość była silniejsza. Sama plotka wystarczyła, by przyciągnąć tłumy. Jeśli Erik miał rację, jeśli coś naprawdę się pokazało, żaden z nich nie chciał tego przegapić.
Tego wieczoru cała wioska zebrała się nad zatoką. Niektórzy przynieśli latarnie, których światło rzucało rozedrgane refleksy na wodę. Inni stali z założonymi rękami, mrucząc, że to strata czasu. Dzieci przylgnęły do rodziców, z szeroko otwartymi oczami, wyczuwając napięcie.
Erik stał z przodu, z notatnikiem w ręku, choć już go nie potrzebował. Jego głos był spokojny, gdy stanął przed nimi. “Wznosi się tuż po dzwonku. Obserwuj wodę.” Marta zadrwiła, krzyżując ręce. “A kiedy nic nie nadejdzie?
“Wtedy to ja będę głupcem – powiedział po prostu Erik. Powietrze ucichło. Nawet mewy odleciały. Przypływ delikatnie uderzał o falochron, a potem ucichł. Jedynym dźwiękiem było żelazne bicie kościelnego dzwonu, którego nuty niosły się po zatoce, głębokie i miarowe.
Na początku nic się nie działo. Woda leżała płasko, srebrna w ostatnim świetle. Kilku mężczyzn wymieniło uśmieszki. Ktoś mruknął: “Zmarnowana noc” Marta ścisnęła mocniej ramiona, usta już wygięły się w geście zwycięstwa.
Erik zacisnął szczękę. Jego twarz pokryła się gorącem. Przewrócił notatnik, jakby strony mogły się zmienić, ale czasy tam były, dokładne. Czy cały czas się mylił? Czy był tylko głupcem bazgrzącym na brzegu morza? Rozległy się szmery, gdy ludzie zaczęli się przemieszczać, niektórzy odwracali się, jakby gotowi do powrotu.
Potem rozległ się dźwięk. Z początku niski, dudniący wibracjami, które przenosiły się przez piasek do ich butów, narastając, aż zdawały się wstrząsać powietrzem. Tłum zamarł, odwracając głowy w stronę wody. Przez zatokę przetoczyło się drżenie, a potem powierzchnia wody nabrzmiała.
Unosiła się powoli i z rozmysłem, rozpościerając się szeroko, coraz wyżej i wyżej, aż wyglądała jak grzbiet jakiejś ogromnej bestii. Czarny, błyszczący, łapiący ostatnie skrawki światła dziennego w ostrych błyskach wzdłuż grzbietów. W tłumie rozległy się westchnienia. Matki chwyciły dzieci za spódnice. Mężczyzna przeklął pod nosem.
Erik stracił oddech. Przez chwilę zwątpił we wszystko, w nuty, we wzory, w swoją pewność. Może to było stworzenie. Może wszyscy mieli rację, a on tylko doprowadził ich do zguby. Wtedy prawda wyszła na jaw.
Stal, nie łuski. Krawędzie zbyt czyste, zbyt idealne. Czarny kadłub wynurzył się na powierzchnię, a woda spływała po nim strumieniami. Wieża wypchnięta w górę, kwadratowa i ostra, z błyszczącymi antenami. Światła migotały słabo wzdłuż jej boku. Mieszkańcy wioski zamarli w przerażeniu i niedowierzaniu.
Otworzył się właz. Dwie postacie wyszły na zewnątrz, rysując się na tle przyćmionego nieba. Nie były to potwory, lecz ludzie, ich mundury były ciemne, a postawa sztywna. Jeden z nich uniósł rękę i pomachał w stronę brzegu, niemal przepraszająco, jakby chciał powiedzieć, że nie chcieli być widziani. Wojskowi, uświadomił sobie Erik. Obcy.
Tłum ucichł. Przez uderzenie serca nikt się nie poruszył, nikt nie odezwał. Potem rozległy się szepty: łódź podwodna… maszyna… nie potwór. Marta przycisnęła fartuch do piersi, oczy jej się rozszerzyły, ale nic nie powiedziała.
Dwaj mężczyźni zniknęli pod pokładem. Właz zatrzasnął się, a statek ponownie zatonął, ślizgając się pod powierzchnią, aż woda wyrównała się. Po niecałej minucie zniknął. W tłumie zapanowała cisza, przerywana jedynie szumem fal na piasku. W końcu Erik zwrócił się do nich. Jego głos był spokojny i miarowy. “Nie potwór. Maszyna. Zawsze nią była”
Niektórzy wciąż kręcili głowami, mamrocząc, nie chcąc porzucić mitu, który karmili strachem. Inni po prostu wpatrywali się w wodę, z bladymi twarzami, jakby starając się zaakceptować fakt, że ludzie zbudowali coś tak ogromnego, tak ukrytego, że może nawiedzać ich zatokę bez uprzedzenia.
Dzieci przylgnęły mocniej do rodziców, z szeroko otwartymi oczami, jakby morze nagle stało się dziwniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. “Dlaczego nie zostaliśmy ostrzeżeni?” – mruknął ktoś z tyłu tłumu. Inny powtórzył to głośniej. Rozległy się szmery, frustracja mieszała się ze strachem. Ale nie nadeszła żadna odpowiedź.
Następnego ranka wieści rozeszły się poza ich wyspę. Reporterzy opisali historię: obca łódź podwodna wynurzająca się bez zezwolenia, dryfująca zbyt blisko wioski rybackiej. Analitycy w telewizji spierali się o błędną komunikację, o ćwiczenia na niewłaściwych wodach, o traktaty i przeprosiny.
Stało się to małą burzą geopolityczną, nagłówkiem, który sprawił, że ich maleńka społeczność stała się nagle widoczna na arenie światowej. Ale nic z tego nie miało znaczenia w tym momencie. Tamtej nocy na brzegu pozostało tylko wspomnienie czarnego kadłuba wznoszącego się niczym lewiatan i niepokojąca prawda, że wioska nie została przeklęta przez jakiegoś starożytnego ducha morskiego, ale zderzyła się z ukrytymi grami narodów.
Erik został jeszcze długo po tym, jak inni odeszli. Windykacja rozgrzała go, ale niepokój pozostał głębiej. Morze zawsze było niebezpieczne, ale dzikie, naturalne, coś, co mógł zrozumieć. Teraz wiedział lepiej. Pod nim znajdowały się maszyny, większe niż jakikolwiek wieloryb, milczące, dopóki nie postanowiły przestać. A to, pomyślał ponuro, był jego własny rodzaj potwora.
